Beste Lezer,
Bob Farell omschrijft zichzelf als een Wall Street veteran with over 50 years of experience in crafting his investing rules.
Na een adept geweest te zijn van fundamentele analyse, en daarna een tijdje grote fan van technische analyse, werd hij, in zijn eigen woorden, a pioneer in sentiment studies and market psychology.
Dat spreekt mij wel aan. Ik herken het parcours. Diegene die mijn “Inleiding tot investeren” cursus gevolgd hebben, gaan dat parcours ook herkennen.
Die Bob Farell heeft 10 investeringsregels opgesteld. Zij zijn ontstaan uit zijn jarenlange persoonlijk ervaring met “dull markets and bull markets, bear markets and crashes”.
Ik heb die 10 Rules of Investing hieronder hernomen, maar dan in het Nederlands, ietwat “losjes” geïnterpreteerd en met af en toe een bedenking van mezelf ertussen…
Dit zijn ze :
1° De markt keert op termijn altijd terug naar zijn gemiddelde.
In het Engels is dat de mean reversion. Daar is ook een trading stijl rond gebouwd, mean reversion trading, die er eenvoudigweg in bestaat te kopen als aandelen onder hun gemiddelde noteren en te verkopen als zij er boven noteren. Wie zich herinnert uit vorige SvdM’s is dit dus een variante van contrarian trading (tegendraads traden), en het omgekeerde van momentum traden (“follow the trend”).
Die regel lijkt eenvoudig maar is het niet. Omdat je niet weet wat het gemiddelde is. Het is bijvoorbeeld met zekerheid niet het historisch gemiddelde. Want dan zou de beurs vandaag op hetzelfde niveau staan als ergens aan het begin van vorige eeuw. Dus per definitie is dit een glijdend of voortschrijdend gemiddelde. En dan wordt het dus moeilijk.
2° Een excessieve beweging in één richting wordt gevolgd door een excessieve beweging in omgekeerde richting.
Dit is eigenlijk een sub-regel van regel 1, maar specifieert bijkomend dat de kracht van de afwijking evenredig is aan de kracht waarmee een markt is gestegen of gedaald. Met andere woorden, hoe meer de markt stijgt (zoals nu het geval is), hoe straffer de correctie. Maar ook omgekeerd, hoe dieper een markt, of een aandeel, valt, hoe sterker het herstel. Dat hebben we in de jaren na 2008-2009 goed kunnen zien.
3° Er bestaat geen “this time is different”.
Ook dat is een sub-regel van regel 1. Telkens je denkt dat we in een nieuw tijdperk leven, het tijdperk van eeuwige buitengewoon hoge waarderingen van technologie-aandelen bijvoorbeeld (om maar iets te zeggen), think again. Er zijn geen nieuwe tijdperken. Elke vorm van exces is tijdelijk.
4° Exponentieel snel stijgende of dalende markten gaan gewoonlijk nog wat verder dan men denkt.
Dit is een beetje in tegenstrijd met regel 2, maar verklaart wat er vandaag aan de hand is. De markt stijgt zeer snel, iedereen verwacht een brutale correctie, maar die komt nog steeds niet. Die correctie zal wel eens komen, inevitably, maar blijkbaar nog niet nu.
5° De meeste mensen kopen op de top en verkopen aan de bodem.
Very true. Eigenlijk zijn er, heel simplistisch gezegd, twee manieren om dit te vermijden. Een crack worden in market-timing, of quasi-nooit verkopen. Dat eerste is niet mogelijk, toch niet op consistente wijze (in tegenstelling tot een lucky stroke). Het tweede is wel mogelijk. Het zal ook wel eens de foute beslissing zijn, en het adresseert ook maar de helft van het probleem (daarmee weet je nog niet wanneer kopen), maar het zal toch in meer gevallen dan niet de juiste beslissing zijn. “Winst pakken” is bijna steeds de foute beslissing. Believe me.
Maar dat is wat vele mensen doen. De goede aandelen verkopen en de slechte nog wat bijhouden wachtend op herstel. Warren Buffett noemt dit “picking your flowers and watering your weeds”. Verkeerd dus. Dan krijg je een tuin zonder bloemen en enkel onkruid.
6° Angst en hebzucht (“fear & greed”) zijn sterker dan lange-termijn consistentie.
Spreekt voor zich. Easy to understand. Difficult to apply.
7° Stierenmarkten met een brede basis zijn sterker dan stierenmarkten met een smalle basis.
Zeer interessant. Dit was maanden lang de reden voor een grote voorzichtigheid bij vele beheerders. De vaststelling dat de markt weliswaar vlotjes omhoog ging, maar dit bijna exclusief gebaseerd was op een handvol tech-aandelen zoals de FAANG’s. Vandaag is dit echter anders. De tech-aandelen zijn nog steeds in goede doen, maar er is ook een begin van rotatie van groei-aandelen naar waarde-aandelen (growth to value). De basis van de stierenmarkt wordt dus breder.
8° Berenmarkten kennen drie fases : (a) hard naar beneden, (b) een sprong terug omhoog en (c) een langdurige uitgerokken neerwaartse trend.
Ook wel plastisch omschreven als “dead cat bouncing”. Te onthouden. Voor als het zover is….
9° Wanneer alle experten en marktvoorspellers het met elkaar eens zijn, gaat er iets totaal anders gebeuren.
I love this one…
10° A bull market is like sex : it feels best just before it ends…
Deze is eigenlijk niet van Bob Farell maar van Warren Buffett (hij weer). Farell zegt gewoon dat een stierenmarkt prettiger is dan een berenmarkt. Maar ik vond de Warren-formulering beter…. 😉
***
That’s the news.
cheers ! (en prettige feesten !)
Arne
